piątek, 29 stycznia 2016

Cerkiew w Leżachowie

W Leżachowie na Podkarpaciu, zaledwie kilka kilometrów od Sieniawy znajduje się drewniana świątynia greckokatolicka pw św. Nikity (św. Mikołaja), sprowadzona w 1796 roku z terenów obecnej Ukrainy - Czerniawki. Od wielu lat nie jest użytkowana, jako obiekt kultu i niestety, na razie nie można jej zwiedzać, więc trudno powiedzieć co kryje wnętrze tej drewnianej perełki architektonicznej. 


Fot. Anna Ordyczyńska

Latem 2015 studenci czterech krakowskich uczelni: ASP, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Rolniczego i Politechniki Krakowskiej przeprowadzili inwentaryzację, a obecnie zabytek poddawany jest konserwacji.
Dzięki badaniom dendrochronologicznym naukowcy ustalili, że cerkiew zbudowano w 1684 roku w Czerniawce koło Lubaczowa, a rok 1796 to data przeniesienia cerkwi do Leżachowa.


Fot. Tomasz Ordyczyński

Fot. Anna Ordyczyńska

Fot. Anna Ordyczyńska

Fot. Tomasz Ordyczyński

Po wysiedleniu grekokatolików w 1947 roku, cerkiew zaadoptowano na kościół rzymskokatolicki p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa, który użytkowano do lat 90. XX wieku, zanim wybudowano nową świątynię. Dawniej świątynia należała do parafii jarosławskiej, a po I wojnie światowej do dekanatu sieniawskiego. 


  http://cerkiewne.tematy.net/okno_obrazka.php?foto_id=964
Fot. Krzysztof Zdeb

Pałac w Leżachowie koło Sieniawy

Czy to bajka czy nie bajka, myślcie sobie jak tam chcecie, ale ....
Zaledwie 25 km od Leżajska w pobliżu Sieniawy znajduje się tajemniczy ogromny pałac, o którym krąży więcej legend niż prawdy. Podobno największy, najbogatszy i najpiękniejszy prywatny pałac mieszkalny w Europie. Pałac absolutnie niedostępny dla turystów i nieproszonych gości, pilnie strzeżony. Z gęstwiny krzewów i drzew można dostrzec liczne kopuły przypominające kopuły cerkiewne, baszty i krużganki.
W pałacu mnóstwo komnat, sal i salonów, oranżeria, kryty basen, sala gimnastyczna, a na dachu pałacu korty tenisowe, lądowisko dla helikopterów. Podziemne garaże. W parku stadnina koni w luksusowymi stajniami, a nawet jeziorko z jachtami na wodzie. Jak w bajce.  Wokół pałacu podmokłe łąki utrudniające dostęp ciekawskim. 

środa, 27 stycznia 2016

Pałac Czartoryskich w Sieniawie

Niedaleko Leżajska w Sieniawie znajduje się pałac Czartoryskich - siedziba rodów Sieniawskich i Czartoryskich. Pałac został zbudowany przez hetmana wielkiego koronnego Adama Mikołaja Sieniawskiego na początku XVIII w. Dzisiejszy wygląd uzyskał podczas przebudowy z lat 1881-1883 dokonanej przez Czartoryskich.




Bywał tu Ursyn Niemcewicz, przyjeżdżał car Aleksander I Romanow. Do dziś zachowała się sypialnia cara z jego gabinetem, które tworzą obecnie najciekawszy z apartamentów historycznych. W Sieniawie malował Juliusz Kossak, znany malarz batalista, a Tadeusz Kościuszko leczył rany po bitwie pod Maciejowicami. W przypałacowym parku Kościuszko kazał ustawić kamień z wyrytym napisem „Na pamiątkę dni szczęśliwych w Sieniawie 28 X 1792”. Według legendy, kto usiądzie na tym kamieniu i pomyśli życzenie, to mu się spełni. 



Apartament Lux Car Aleksander I Romanow

Apartament Lux Księżna Izabela Czartoryska










W czasie I wojny światowej ordynat sieniawski książę Adam Ludwik Czartoryski oddał pomieszczenia pałacu na szpital polowy dla zakaźnie chorych austriackich żołnierzy. Pałac uległ zniszczeniu. Dokonano tylko prowizorycznego zabezpieczenia, a książę zamieszkał po wojnie w drewnianym dworku obok.
Tu w siedzibie rodu Czartoryskich ukrywano arcydzieła takie jak „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta oraz „Portret młodzieńca” Rafaela Santi.

W bocznej oficynie Pałacu Czartoryscy w czasie II wojny światowej ukrywali obraz Leonarda da Vinci 'Dama z gronostajem', zwany powszechnie 'Damą z łasiczką'. Obraz ten zakupił Adam Jerzy Czartoryski swojej matce Izabeli Czartoryskiej. Obraz został wywieziony w czasie powstania listopadowego z Puław do Paryża i dzięki temu nie został zniszczony. Pod koniec XIX w. obraz ponownie wrócił do Polski. Obraz ten był obiektem marzeń Hermana Goeringa, który po wkroczeniu wojsk niemieckich w 39. roku na tereny Polski polował na dzieła sztuki. Znaleźli go niemieccy okupanci, w czasie przeszukiwania sieniawskich zakątków, obraz był ukrywany w budynku, gdzie obecnie znajduje się pałacowa restauracja, został przez nieuwagę podeptany i uszkodzony. Obraz trafił w 1939 r na Wawel, gdzie rezydował Hans Frank. Obraz został wywieziony do Niemiec, a następnie powrócił do Krakowa w 1946 roku. Odcisk niemieckiego buta zostawił ślad na malowidle i jest jednym z dowodów autentyczności dzieła Leonarda.





Pałacyk letni
***
W Sieniawie urodził się Franciszek Larendowicz (*18 X 1880). Syn Bartłomieja i Rozalii Probali. Larendowiczowie pochodzą z Litwy. Kniaź Sieniawski, zakładając Sieniawę, sprowadził uzdolnionych ludzi ze wszystkich zawodów, w sumie na te tereny przyjechało 10 rodzin. Franciszek wraz z rodzicami i dwoma siostrami mieszkali w Sieniawie po sąsiedzku z Księciem Adamem Ludwikiem Czartoryskim. Książę Czartoryski wspierał i pomagał w edukacji uzdolnionemu Franciszkowi.
Franciszek Larendowicz ukończył Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie - w klasie organów oraz Śpiewu Gregoriańskiego, a jako specjalizacja dodatkowa - nauka harmonii wyższej i kontrapunktu. 
Kiedy Franciszek ukończył Konserwatorium, książę Czartoryski podarował mu wiedeński fortepian firmy Josef Berger.


MUZEUM KSIĄŻĄT CZARTORYSKICH W KRAKOWIE
Franciszek Larendowicz
Skradzione skarby Sieniawy
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...