Pierwszy raz byłam w Budapeszcie w 1980 roku, zaraz po ślubie. 13 września 2008 roku spędziłam zaledwie kilkanaście godzin.
Krótko, miałam okazję zapoznania się z kilkoma zaledwie, najistotniejszymi miejscami historycznymi stolicy Węgier takimi jak Plac Bohaterów, Wzgórze Zamkowe, Góra Gellerta, Parlament, Bazylikę Budapeszteńską. Dzisiejsza stolica Węgier do XIX wieku stanowiła trzy osobne miasta: Buda i Óbuda na prawym brzegu Dunaju oraz Peszt – na lewym. Przejeżdżaliśmy mostem Łańcuchowym, mostem Małgorzaty i mostem Elżbiety podziwiając piękne kamieniczki, pomniki, kościoły.
Krótko, miałam okazję zapoznania się z kilkoma zaledwie, najistotniejszymi miejscami historycznymi stolicy Węgier takimi jak Plac Bohaterów, Wzgórze Zamkowe, Góra Gellerta, Parlament, Bazylikę Budapeszteńską. Dzisiejsza stolica Węgier do XIX wieku stanowiła trzy osobne miasta: Buda i Óbuda na prawym brzegu Dunaju oraz Peszt – na lewym. Przejeżdżaliśmy mostem Łańcuchowym, mostem Małgorzaty i mostem Elżbiety podziwiając piękne kamieniczki, pomniki, kościoły.
Baszty rybackie (Halászbástya)
Od 1988 r. zarówno widok drugiego brzegu rzeki, jak i same Baszty, wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.
Na środku placu okalającego Baszty Rybackie stoi Pomnik św. Stefana, pierwszego króla Węgier. Za jego panowania Węgry przyjęły chrzest.
Już w czasach starożytnych dżuma, podobnie jak wiele innych chorób zakaźnych dziesiątkowały ludność Europy. Największą epidemię „czarnej śmierci”, wywoływaną przez Gram (-) pałeczki Yersinia pestis odnotowano w połowie XIV w., ale pod koniec XVII wieku ta straszna choroba pojawiła się ponownie, również w Budzie.
Wtedy burmistrz Budy publicznie przysiągł przed głównym ołtarzem kościoła św. Macieja, że gdy tylko uda się zwalczyć epidemię, wystawi pomnik dziękczynny na placu „Św. Trójcy”. Dotrzymał słowa.
W pobliżu kościoła Św. Macieja, Hotelu Hilton i Domu Wina, wybudował piękną kolumnę morową, na wzór wzniesionej przez Leopolda I Kolumny Trójcy Świętej na Placu Graben w Wiedniu. Wysoki postument z piaskowca z postaciami św. Rocha, św. Krzysztofa i św. Sebastiana, otoczony postaciami symbolizującymi triumf zwycięstwa nad zarazą stoi w centralnym miejscu na budapeszteńskiej Starówki.
***
Spiżowa statua papieża Innocentego XI z tiarą i laską, a pod jego stopami sztandar turecki. Na cokole są cztery płaskorzeźby. W Budapeszcie znany jest jako „Zbawiciel Węgier”.
Innocenty XI był entuzjastycznym inicjatorem Ligi Świętej, która zgromadziła niemieckie majątki i króla Polski Jana III, aby w 1683 r. pośpieszyli z pomocą Wiedniowi obleganemu przez Turków. Po rozpoczęciu oblężenia Innocenty XI ponownie nie szczędził wysiłków, aby nakłonić chrześcijańskich książąt do pomocy w wydaleniu Turków z Węgier.
***
Korowód uczestników Festiwalu przeszedł ulicami Starówki obok Galerii Narodowej w kierunku Pałacu Królewskiego, gdzie odbywały się kilkudniowe główne uroczystości. Z tego powodu nie udało się nam zwiedzić Pałacu.
***
Kamienica (dawny miejski ratusz budański) funkcjonowała jako ratusz, aż do chwili zjednoczenia się Budy i Pesztu w jedno miasto. Obecnie mieści się tutaj Collegium Budapest – międzynarodowy instytut wschodnio- i środkowoeuropejskiej myśli intelektualnej.
***
Hotel Hilton usytuowany w pobliżu Kościoła Macieja. To tutaj odbyło się huczne wesele Elizabeth Taylor i Richarda Burtona. Po 10 latach razem Taylor wzięła rozwód z wiecznie zdradzającym ją i ciągle pijanym Burtonem po to, aby ponownie w rok później wziąć z nim ślub. Było to szóste małżeństwo Elizabeth z jej piątym mężem. Notabene, nie był to jej ostatni związek.
***
Na bramie Pałacu Królewskiego w Budzie stoi na piedestale mosiężny ptak Turul z rozpostartymi skrzydłami i mieczem w szponach. Jest mitycznym narodowym symbolem Węgrów. Wg legendy ptak upuścił miecz w miejscu dzisiejszego Budapeszcie, wskazując Madziarom, że obszar ten będzie ich ojczyzną.
***
Wzgórze Gellérta (Gellért Hegy)
Góra Gellérta wznosi się na wysokość 130 m, stanowiąc doskonały punkt widokowy. Na jego szczycie, po zakończeniu powstania narodowego z 1848 r., z rozkazu cesarza wzniesiono.
Z tarasu widokowego można podziwiać zarówno panoramę Budy, z Górą Zamkową i Pałacem Królewskim, Basztą Rybacką, Kościołem Macieja, nabrzeże Dunaju, mosty, jak i panoramę Pesztu z Parlamentem, Bazyliką Św. Stefana i innymi zabytkami.
***
Bazylika św. Stefana w Budapeszcie
Bazylika położona jest w Peszcie, niedaleko Mostu Łańcuchowego. Poświęcona pierwszemu chrześcijańskiemu, węgierskiemu królowi Stefanowi. Wśród wielu relikwii przechowywanych w kościele jest zabalsamowana prawa ręka króla Stefana.
***
W Parku Miejskim, zwanym Városliget znajduje się pomnik zakapturzonej, tajemniczej postaci. To pomnik kronikarza Galla Anonima.
***
Co można zobaczyć:
Pomnik Imre Nagya, Węgra, który stanął po stronie powstańców, ogłosił neutralność Węgier i wystąpienie kraju z Układu Warszawskiego, podjął rokowania w sprawie całkowitego wycofania armii sowieckiej z Węgier. Po aresztowaniu Imre Nagya, stalinowski sąd wymierzył mu wyrok śmierci, został rozstrzelany i ... pochowany na śmietniku ze skrępowanymi drutem kolczastym rękami i nogami.
***
Most Łańcuchowy lub most Széchenyiego na Dunaju w Budapeszcie. Lwy, które czuwają po obydwu krańcach mostu wykonał artysta rzeźbiarz János Marschalkó. Plotka głosi, że lwy zostały wyrzeźbione bez języków. Nie jest to prawda. Lwy mają języki, jednak z perspektywy przechodnia ich nie widać (lwy leżą na blokach o trzymetrowej wysokości).
***
Muzeum Etnograficzne w Budapeszcie (Néprajzi Múzeum) – muzeum utworzone w roku 1872 jako dział etnograficzny Węgierskiego Muzeum Narodowego.
***
Parlament w Budapeszcie. Jeden z symboli stolicy Węgier i całego kraju. Położony nad Dunajem, w dzielnicy Peszt, jest jednym z największych gmachów parlamentów narodowych na świecie.
***