Nałęczów - Perła Lubelszczyzny

27 lipca 2004 roku odwiedziłam Nałęczów - miejscowość uzdrowiskową w woj. lubelskim, niedaleko Kazimierza Dolnego. Ze względu na specyficzny mikroklimat Nałęczów znany jest jako uzdrowisko jedyne w Polsce, w którym leczy się choroby kardiologiczne.

W zabytkowym Parku Zdrojowym znajduje się Dom Zdrojowy z Pijalnią Wód Mineralnych z trzech źródeł: „Miłość”, „Barbara” i „Celiński” oraz Palmiarnią.

Park Zdrojowy

W Parku Zdrojowym znajduje się również pawilon angielski, sanatorium 'Książę Józef', Pałac Małachowskich z lat 1771–75 z zachowaną najcenniejszą Salą Balową oraz przylegającymi Salami Portretową i Zieloną. W pobliżu Pałacu stoi ławeczka Bolesława Prusa, a w samym Pałacu do 2017 roku mieściło się Muzeum Bolesława Prusa. 

Pałac Małachowskich w Nałęczowie

Muzeum Bolesława Prusa gromadzi pamiątki i materiały dokumentujące życie i twórczość pisarza, ze szczególnym uwzględnieniem jego związków z Nałęczowem. Prus mieszkał w Pałacu Małachowskich podczas swoich pobytów w uzdrowisku w latach 1882–1910. Pisarz w Nałęczowie prawie od początku istnienia uzdrowiska aż do swojej śmierci leczył się z agorafobii.

***

Chata Żeromskiego na Armatniej Górze, obecnie Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie – otwarte 17 czerwca 1928 r. w dawnej pracowni Stefana Żeromskiego. Chatę Żeromskiego zaprojektował i wybudował zięć Oktawii Żeromskiej - mąż Henryki - Jan Koszczyc Witkiewicz, polski architekt i konserwator zabytków.

Poświęcone jest osobie i twórczości Stefana Żeromskiego, jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, czterokrotnie nominowanego do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury.
Dom w stylu zakopiańskim, na wysokiej kamiennej podmurówce, o konstrukcji wieńcowej z gankiem i dachem krytym gontem był letnim domem pisarza. Wybudowany za honorarium otrzymane za powieść 'Popioły'. To tutaj została ukończona powieść 'Dzieje grzechu'. 

**

Willa 'Podgórze' w Nałęczowie. Modrzewiowa willa wzniesiona w latach 1882–1885 w stylu szwajcarskim, zbudowana przez Aleksandra Oskierko - litewskiego ziemianina, który sprzedał ją doktorowi Karolowi Benniemu. Benni był laryngologiem, społecznikiem, przyjacielem wielu artystów i pisarzy, brał udział w powstaniu styczniowym. Za czasów Benniego był tu pensjonat, gdzie mieszkał m.in. Henryk Sienkiewicz, a także Jan i Mieczysław Karłowiczowie. Stołował się tu Bolesław Prus. 

W willi 'Podgórze' odbywały się także czwartkowe spotkania literackie organizowane przez poetkę i powieściopisarkę okresu romantyzmu Jadwigę Łuszczewską (ps. literacki Deotyma) i polskiego poetę romantycznego, filaretę Antoniego Odyńca (przyjaciela Adama Mickiewicza).

W latach 1899-1904 Benni był wiceprezesem i prezesem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Zgodnie z testamentem p. Ludwiki Góreckiej, wnuczki B. Lindego, doprowadził Benni do wybudowania gmachu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Udało mu się także zdobyć fundusze na zakup najważniejszych dzieł sztuki polskiej, m.in. wykupił obraz Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem z rąk spadkobierców bankiera Jakuba Rosenbluma.

W 1984 willę wraz z oficyną, ogrodem, ustępem i ogrodzeniem z bramą wpisano do rejestru zabytków.

**

Ze studia plenerowego Radio Lublin propagowało (27 lipca 2004 roku) najpiękniejsze zakątki, najbardziej urokliwe miejsca, najciekawsze tajemnice, najmniej i najbardziej znane miejscowości Lubelszczyzny, które zasługują na miano Perły Lubelszczyzny. Za udział w konkursie otrzymałam cenny kubek firmowy Radia Lublin.